5 lý do nên sử dụng động cơ một pha

Động cơ một pha (single phase motor) là lựa chọn phổ biến trong nhiều ứng dụng công suất nhỏ đến trung bình. So với động cơ ba pha, chúng đơn giản về mạch điện, dễ lắp đặt và bảo trì. Dưới đây là 5 lý do quan trọng nhất giải thích tại sao bạn nên cân nhắc sử dụng động cơ một pha cho dự án của mình.

Động cơ một pha có kết cấu giản lược: chỉ gồm stator tạo từ hai cuộn dây (cuộn chính và cuộn khởi động) và rotor lồng sóc hoặc rotor dây quấn. Bạn không cần biến tần hay bộ khởi động sao-tam giác như động cơ ba pha, giúp giảm đáng kể chi phí tủ điện và thiết bị phụ trợ. Hơn nữa, trong trường hợp sử dụng tụ khởi động, chi phí thay thế cũng thấp và tuổi thọ tụ điện thường từ 5–8 năm nếu được bảo trì đúng cách.

2. Dễ lắp đặt và bảo trì

Vì chỉ cần nguồn điện một pha (230 V/50 Hz hoặc 110 V/60 Hz), bạn có thể đấu nối trực tiếp vào mạng lưới điện dân dụng. Hệ thống khởi động thường bao gồm công tắc ly hợp hoặc relay thời gian, kết hợp với tụ khởi động/tụ chạy để tạo góc pha lệch. Khi có sự cố, kỹ thuật viên chỉ cần kiểm tra qua đồng hồ vạn năng và quan sát tình trạng tụ điện, chổi than (nếu có) hoặc động cơ roto dây quấn—không cần hiểu phức tạp về mạch ba pha.

3. Phù hợp ứng dụng công suất nhỏ – trung bình

Các model động cơ một pha phổ biến có công suất từ 0,1–5 kW, đáp ứng tốt nhu cầu:

• Máy bơm nước gia đình, bơm hồ bơi

• Quạt hút, quạt sưởi

• Máy nén khí cỡ nhỏ

• Máy công cụ thủ công (máy mài, máy khoan benchtop)

Moment xoắn khi khởi động được điều chỉnh bằng tụ khởi động (5–15 μF/kW), mang lại khả năng lê tải nhanh và ổn định. Điện năng tiêu thụ của động cơ một pha nhỏ thường dao động trong khoảng 0,5–10 A, dễ dàng theo dõi và chọn CB, cầu chì bảo vệ phù hợp.

4. Linh kiện, phụ tùng dễ tìm

Thị trường động cơ một pha rất đa dạng về thương hiệu cũng như mẫu mã: từ các hãng nội địa đến nhập khẩu tiêu chuẩn IEC. Bạn có thể dễ dàng tìm mua:

• Tụ khởi động và tụ chạy chuẩn giá rẻ

• Chổi than, vòng than cho rotor dây quấn

• Vòng bi tiêu chuẩn 6200, 6300 để thay thế

• Vỏ bọc, chân đế, sơn tĩnh điện phù hợp môi trường

Sự phổ biến này giúp giảm thời gian chờ thay linh kiện, đồng thời chi phí bảo trì, sửa chữa luôn ở mức hợp lý.

5. Vận hành êm, rung thấp và khởi động trực tiếp

Động cơ một pha sử dụng phương pháp tạo từ trường quay qua tụ khởi động, giúp khởi động trực tiếp (DOL) mà không phải thiết bị trung gian phức tạp. Khi kết hợp thêm tụ chạy, bạn có thể cải thiện hệ số công suất (cosφ lên đến 0,85–0,9) và giảm tiếng ồn. Rung động của trục rotor được kiểm soát tốt nhờ kết cấu lồng sóc cân bằng động, phù hợp cho các ứng dụng yêu cầu độ êm và ổn định cao.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động tổng quan

• Stator gồm hai cuộn: cuộn chính (running winding) và cuộn phụ (starting winding) lệch pha khoảng 90° nhờ tụ điện.

• Rotor thường là rotor lồng sóc: thanh nhôm/cast‐iron kết nối vòng chuồng.

• Khi cấp điện, dòng lệch pha giữa hai cuộn tạo từ trường quay ảo, kéo rotor khởi động.

Bảo trì định kỳ gồm kiểm tra tụ, đo cách điện stator, thay vòng bi khi mòn dưới 0,02 mm.

Ứng dụng thực tế và lưu ý khi chọn mua

• Ưu tiên động cơ có chỉ số bảo vệ IP55 trở lên nếu dùng ngoài trời hoặc môi trường ẩm ướt.

• Chọn điện áp, tần số đúng chuẩn lưới điện địa phương (220 V/50 Hz hoặc 110 V/60 Hz).

• Xác định hệ số công suất và hệ số tải (load factor) để chọn động cơ có công suất dư 10–20% so với nhu cầu.

Với 5 lợi thế kỹ thuật trên, động cơ một pha xứng đáng là giải pháp tiết kiệm, linh hoạt và bền bỉ cho các ứng dụng dân dụng và công nghiệp nhỏ.

Mua động cơ điện một pha ở đâu giá tốt nhất? Hãy truy cập qtetech.com và qtetech.com/en để lựa chọn đa dạng động cơ điện một pha với giá cạnh tranh nhất và chất lượng tốt nhất từ các thương hiệu nổi tiếng thế giới. QTE Technologies tự hào là một nhà cung cấp MRO toàn cầu, phục vụ khách hàng tại hơn 180 quốc gia. Chúng tôi thành lập năm 2010 cung cấp hơn 1 triệu sản phẩm cho mọi ngành công nghiệp và khoa học kỹ thuật. Ngoài ra, bạn có thể liên hệ với chúng tôi bất cứ lúc nào thông qua hỗ trợ trò chuyện 24×7, điện thoại, WhatsApp hoặc email. Khám phá những gì khách hàng có giá trị của chúng tôi nói về dịch vụ của chúng tôi trên trang đánh giá chuyên dụng của chúng tôi.

Tác giả bài viết: Ban biên tập của QTE Technologies (có nền tảng vững chắc về cả kỹ thuật và sáng tác - tích lũy hơn 15 năm kinh nghiệm).